مشاوره حقوقی نفقه، پیرامون دعاوی نفقه اطلاعات حقوقی کافی را بیان می‌کند. نفقه در دسته‌بندی دعاوی خانواده قرار گرفته و از این حیث، مشاوره در مورد آن به صورت تخصصی انجام می‌شود.
با توجه به این که نفقه، حق قانونی و شرعی خانم‌های متاهل است، عمدتا مشاوره حقوقی توسط این دسته از افراد دریافت می‌شود. در مقابل نیز آقایانی که نفقه همسر خود را پرداخت نکرده‌اند، در رابطه با عواقب عدم پرداخت نفقه، اقدام به دریافت مشاوره حقوقی می‌کنند.
نفقه جدای از این که قواعد آن در قانون ایران صراحتا ذکر شده است، مبنای شرعی نیز دارد. بدین منظور که پرداخت نفقه، علاوه بر تکلیف قانونی، تکلیف شرعی برای زنان است.
در قانون، نفقه به فرزندان و زن تعلق می‌گیرد اما نفقه زن شرایطی دارد که پرداخت آن در هر صورتی باید از طرف شوهر انجام شود. زمانی که عقد ازدواج متعقد می‌شود، شوهر وظیفه تامین مخارج زندگی همسر و فرزندان خود را دارد.
در قانون مدنی ایران، شوهر به عنوان فردی که ریاست خانواده را بر عهده دارد، شناخته شده و از این جهت، وظیفه دارد که نفقه همسر خود را پرداخت نماید. حتی در صورتی که زوجه به سبب اشتغال در کار مشخصی، دارای درآمد باشد، شوهر باز هم باید از عهده تامین کردن نفقه همسرش را برآید.
حال با این اوصاف اگر زوج نفقه همسر خود را نپردازد، زوجه در صورتی که بخواهد نفقه را مطالبه کند، می‌تواند از طریق مشاوره حقوقی برای این کار اقدام کند.
در مشاوره حقوقی نفقه، به موضوعات مختلفی اشاره می‌شود و به صورت تخصصی نیز مراحل مربوط به مطالبه نفقه مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر قصد شکایت از نفقه را دارید، می‌توانید با دریافت مشاوره حقوقی، تمامی فرآیند طرح دعوای نفقه را شخصا انجام دهید.
در این صورت دیگر برای وصول نفقه خود نیازی به اخذ وکیل نداشته و به راحتی می‌توانید با اطلاعات و راهنمایی‌هایی که در جلسه مشاوره ارائه می‌شود، برای مطالبه نفقه از راه قانونی اقدام نمایید.
مشاوره حقوقی در مورد دعاوی نفقه، اگر به شکل کامل و تخصصی ارائه شود، دیگر برای موضوعات مرتبط با نفقه، به وکیل نیازی ندارید و صرفا با بهره مندی از مشاوره حقوقی، این امکان را دارید که اقدامات قانونی را برای مطالبه نفقه خود انجام دهید.
در مورد مشاوره حقوقی نفقه، شرایط خاصی دارد که برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
نفقه چیست؟
برای نفقه تعریف لغوی و قانونی وجود دارد که در این بخش ابتدا به بررسی مفهوم عامیانه نفقه پرداخته و سپس در بخش بعدی، تعریف نفقه در قانون ایران را مورد بررسی قرار می‌دهیم. نفقه به طور کلی شامل نیازهای ضروری زندگی است که وظیفه تامین آن بر عهده شوهر است.
موضوع نفقه صرفا در مورد روابط زوجیت مطرح می‌شود و با ایجاد عقد نکاح، پرداخت نفقه به عنوان تکلیف قانونی برای زوج در نظر گرفته می‌شود.
بر مبنای قانون و شرع، نفقه وظیفه‌ای برای مردان تعیین شده است. در این صورت در طول دوران زندگی مشترک، شوهر موظف است که نفقه همسر خود را پرداخت نماید.
هر فردی در طول زندگی خود یک سری نیازهای ضروری دارد که نفقه نیز به صورت عام شامل این قبیل مسائل است. نیازهای متعارف زوجه مربوط به نفقه شده و این که گفته می‌شود، زوج مسئول تامین مخارج زندگی همسر خود است، در واقع بدین معنا می‌باشد که زوج تکلیف پرداخت نفقه زوجه را دارد.
در روابط زوجیت، شوهر ریاست خانواده را بر عهده دارد و طبیعی است که پرداخت نفقه نیز بر عهده وی باشد. با توجه به این که مدیریت خانواده بر عهده مرد است، باید تامین مخارج زندگی بر عهده وی باشد. چه شرعی و چه قانونی، از زمانی که پیوند زوجیت برقرار می‌شود، زوج وظیفه دارد که نفقه همسر را پرداخت کند.
نفقه حق قانونی زوجه است و اگر شوهر نتواند از عهده پرداخت نفقه همسر خود برآید، زوجه ناچار است که از طریق قانونی برای این کار اقدامات لازم را انجام دهد.
از این حیث که نفقه، حق شرعی و قانونی زوجه است، از طرف دیگر نیز تکلیفی برای شوهر محسوب می‌شود. شوهر باید نسبت به این موضوع واقف باشد که با شروع زندگی مشترک، وی وظیفه دارد که هزینه و مهارج زندگی اعضای خانواده خود از قبیل فرزند و همسر را تامین کند.
نفقه مطابق قانون مدنی
در بخش قبل، مفهوم کلی از نفقه بیان شد، حال لازم است که تعریف نفقه بر اساس آنچه که در قانون بیان شده است، عنوان شود.
تعریف نفقه در ماده 1107 قانون مدنی شده است که بر همین اساس، نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقص یا مرض.
تعریفی که از نفقه در قانون عنوان شده است، شامل نیازهای متعارف زندگی زوجه است. تعریف بیان شده در مورد نفقه در ماده فوق ارتباط به نفقه زن دارد. گفتنی است که نفقه به اقارب نسبی نیز اختصاص پیدا می‌کند که ماده 1107، به نفقه زن پرداخته است.
خوراک، پوشاک، مسکن و سایر نیازهای ضروری به نفقه اختصاص پیدا کرده است. همچنین هزینه درمانی و بهداشتی نیز مشمول نفقه قرار گیرد. علاوه بر این قانون، داشتن خدمتگذار را نیز به عنوان بخشی از نفقه در نظر گرفته است.
البته در نظر گرفتن خادم به عنوان نفقه به این موضوع بستگی دارد که زوجه نسبت به آن احتیاج داشته باشد.
موضوع مهمی که در مورد نفقه مطرح می‌شود، این است که قانونگذار نفقه را به وضعیت و نیازهای زن مرتبط کرده لست. بدین معنا که نفقه هر زن با زن دیگری متفاوت است و این موضوع به دلیل آن است که اوضاع زندگی هر فردی، شرایط خاص خود را دارد.
به طور مثال اگر شرایط زندگی زن قبل از ازدواج به این صورت بوده است که در منزل خدمتکار داشته است، در دوران ایام زوجیت نیز زوج موظف است که برای همسر خود خدمتکار استخدام کند.
همین موضوع باعث شده است که نحوه محاسبه نفقه خانم‌ها با یکدیگر متفاوت باشد. زمانی که پرونده شکایت مربوط به نفقه در دادگاه مطرح می‌شود، کارشناس رسمی دادگستری، بر مبنای شرایط زندگی زوجه اقدام به تعیین نفقه می‌کند.
آیا نفقه در عقد موقت به زوجه تعلق می‌گیرد؟
تعریف قانونی نفقه مورد بررسی قرار گرفت و مطابق قانون، نیازهای متعارف زوجه شامل نفقه می‌شود. یکی از سوالات مهمی که در مورد نفقه مطرح می‌شود، این است که در ازدواج موقت نیز نفقه به زوجه تعلق می‌گیرد؟ آیا نفقه صرفا برای عقد دائم است یا خیر؟
پاسخ به این سوال در ماده 1106 قانون مدنی بیان شده است. این ماده، صراحتا عنوان نموده است که در عقد دائم، نفقه زن به عهده شوهر است.
در خصوص قانونی بودن پرداخت نفقه که در ماده مزبور عنوان شده است، توضیحات کلی بیان شد اما موضوع مهم در این زمینه، در مورد پرداخت نفقه در عقد دائم است. قانونگذار در مورد پرداخت نفقه، هیچ اشاره‌ای به عقد موقت نداشته است و صرفا به ازدواج دائم در این زمینه اشاره شده است.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که نفقه تنها در ازدواج دائم به زن تعلق می‌گیرد و در نکاح موقت بحث پرداخت نفقه منتفی است. البته زوجین در ازدواج موقت، می‌توانند تعیین نفقه را به صورت توافقی انجام دهند که البته از لحاظ حقوقی منع قانونی ندارد.
بنابراین در ازدواج موقت، زوج تکلیفی برای تامین مخارج زندگی همسر ندارد و عدم تامین مخارج زندگی زوجه نمی‌تواند دلیلی بر آن باشد که علیه شوهر در این زمینه اقدام به شکایت کند.
البته در صورتی که تعلق گرفتن نفقه به زوجه در عقدنامه شرط شده باشد، زوج باید از عهده تامین نفقه وی برآید. در هر صورت پرداخت نفقه به زن در ازدواج موقت مبنای قانونی ندارد اما طرفین می‌توانند در این زمینه توافق کنند.
نفقه به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
در مورد این موضوع که چه کسانی مشمول دریافت نفقه می‌شوند، باید گفت که دو گروه کلی از افراد هستند که نفقه به آن‌ها تعلق می‌گیرد.
نفقه زوجه و نفقه اقارب نسبی جز موارد اصلی هستند که پرداخت نفقه برای آن‌ها صورت می‌گیرد. موضوع نفقه زوجه، اهمیت بیشتری دارد و در قانون نیز مقررات بیشتری در این زمینه بیان شده است.
شوهراین وظیفه رادارد که مخارج زندگی همسر و فرزندان خود را تامین کند. البته در این بین نیز نفقه اقارب نسبی مطرح است که به طور کلی، شرایط پرداخت نفقه اقارب نسبی متفاوت از نفقه زوجه است. قانونا زوجه وظیفه دارد که در هر شرایطی، نفقه همسرش را بپردازد اما نفقه اقارب نسبی، منوط به احراز شرایطی است.
در مورد نفقه زن باید گفت که استطاعات یا عدم استطاعت مالی زوج، شرط اصلی پرداخت نفقه به شمار نمی‌رود اما پرداخت نفقه اقارب نسبی و همچنین فرزندان نیز منوط به وضعیت شرایط مالی و اقتصادی زوج است.
در واقع عدم برخورداری زوج از تمکن مالی، مانع از پرداخت نفقه زوجه نیست اما این موضوع می‌تواند دلیل موجهی برای عدم پرداخت نفقه اقارب نسبی باشد.
در مشاوره حقوقی نفقه، عمده سوالاتی که مطرح می‌شود، در ارتباط با نفقه زوجه است. با توجه به این موضوع، هرگونه سوالی که در ارتباط با نفقه داشته باشید، می‌توانید در مشاوره حقوقی از کارشناسان متخصص سوال بپرسید.
سوالات متداول در مشاوره حقوقی نفقه
نفقه جز موضوعات مهم در دعاوی خانواده و مشاوره حقوقی خانواده محسوب می‌شود و در همین راستا لازم است که به سوالات مهمی که در مشاوره حقوقی نفقه مطرح می‌شود، پرداخته شود.
مشاوره حقوقی بر اساس موضوعات مختلفی ارائه می‌شود و مشاوره نفقه نیز تنها به بررسی موضوعات نفقه می‌پردازد. بنابراین هرگونه سوالی که به غیر از موضوعات نفقه دارید، باید در دسته بندی دیگری از مشاوره حقوقی مطرح شود.
در هر صورت سوالات زیر در مشاوره حقوقی آنلاین، تلفنی یا حضوری مرتبط با دعاوی نفقه، مطرح می‌شود:
- چه شرایطی در قانون برای مطالبه نفقه تعیین شده است؟
- در صورتی که زوج از پرداخت نفقه خودداری کند، زوجه چگونه می‌تواند علیه او شکایت کند؟
- آیا امکان مطالبه نفقه در عقد موقت وجود دارد؟
- در صورت شرط شدن پرداخت نفقه در ضمن عقد نکاح، آیا زوجه حق شکایت بایت مطالبه نفقه را دارد؟
- شرایط مربوط به پرداخت نفقه بعد از طلاق چگونه است؟
- در چه صورتی ترگ انفاق جنبه مجرمانه دارد؟
- مجازات ترک نفقه چیست؟
- درصورتی که زوجه شاغل باشد، آیا شوهر تکلیفی برای پرداخت نفقه دارد؟
- محاسبه نفقه چگونه انجام می‌شود؟
- در صورتی که زوج شرایط مالی مناسبی نداشته باشد، آیا مکلف به پرداخت نفقه همسر خود است؟ در این شرایط وضعیت پرداخت نفقه اقارب نسبی چگونه است؟
موارد فوق، سوالات متداولی هستند که عمدتا در مشاوره حقوقی نفقه مطرح می‌شود. کارشناسان حقوقی و یا وکلا دادگستری که متخصص در دعاوی خانواده هستند، به بهترین شکل ممکن می‌توانند پاسخ سوالاتی پیرامون نفقه را بدهند.
در ادامه مطلب به بررسی مهم‌ترین موضوع مرتبط با نفقه که مشاوره حقوقی پیرامون ارائه می‌شود، می‌پردازیم.
مشاوره حقوقی در مورد شکایت بابت عدم پرداخت نفقه
موضوعات مختلفی در مشاوره حقوقی نفقه، مطرح می‌شود که یکی از مهم ترین آن، پیرامون نحوه شکایت بابت عدم پرداخت نفقه است. در صورتی که زوج نفقه همسرش را پرداخت نمی‌کند، زوجه همواره به دنبال راهکارهایی است که بتواند از زوج شکایت کند. در مشاوره حقوقی نفقه، به شیوه کلی و مراحل ثبت شکایت پرداخته می‌شود.
بابت نپرداختن نفقه، دو شیوه شکایت حقوقی و کیفری در نظرگرفته شده است. شکایت حقوقی نفقه ارتباط با موضوع مطالبه نفقه دارد و شکایت کیفری به منظور اعمال مجازات برای شوهر به خاطر عدم پرداخت نفقه است. در هر صورت این که علیه زوج، شکایت حقوقی یا کیفری شود، بسته به نظر شاکی که همان زوجه است، دارد.
موضوع بسیار مهم در مورد مطالبه نفقه این است که در صورتی زن می‌تواند برای وصول نفقه اقدام کند که وظایف زوجیت را به خوبی انجام داده باشد.
در واقع پرداخت نفقه منوط به انجام تکالیف مرتبط با روابط زوجیت است. خانمی که قصد دارد از شوهر خود به دلیل عدم پرداخت نفقه، شکایت کند، باید بداند که باید تکالیف زوجیت را به طور کامل انجام داده باشد.
در همین رابطه ماده 1108 قانون مدنی عنوان می‌کند که هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. بنابراین برای پرداخت نفقه لازم است که زوجه از شوهر تمکین نموده باشد. تمکین و حق نفقه، رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند و عدم تمکین منجر به عدم تعلق نفقه به زوجه خواهد بود.
در ماده مزبور عبارت مانع مشروع عنوان شده است و منظور آن این است که اگر مانع شرعی برای انجام تکالیف زوجیت وجود نداشته و زوجه بر این اساس، از دستورات شوهر تمکین ننموده باشد، وی حق مطالبه نفق نخواهد داشت. یکی از موارد تمکین، شامل تمکین خاص که همان انجام وظایف زناشویی است، می‌باشد.
زمانی که شوهر از همسر خود درخواست برقراری رابطه جنسی می‌کند، در صورتی که عذر شرعی مانند بیماری خاص در مرد وجود نداشته باشد، زن باید تقاضای وی را به درستی اجرا کند. حال در این شرایط که وظایف زوجیت، ادا نشده است، زوجه حق ندارد که برای مطالبه نفقه اقدام نماید.
بنابراین با وجود تمکین نمودن از شوهر خود، حق مطالبه نفقه را دارید. در صورتی که با نحوه طرح عوا نفقه آشنا نیستید، لازم است که از طریق مشاوره حقوقی برای این امر اقدامات لازم را برای شکایت انجام دهید.
مشاوره حقوقی در مورد فرق بین نفقه زن شاغل و خانه دار
موضوع دیگری که در مشاوره حقوقی نفقه، مورد بحث قرار می‌گیرد، در رابطه با تفاوت بین نفقه زن شاغل و خانه دار است. در مشاوره حقوقی عمدتا این سوال مطرح می‌شود که بین نفقه زن شاغل و خانه دار چه تفاوتی وجود دارد؟ در صورتی که زوجه شاغل و دارای درآمد باشد، آیا شوهر باز هم وظیفه پرداخت نمودن نفقه را دارد یا خیر؟
به طور کلی در مورد قانونی بودن پرداخت نفقه به عنوان تکلیفی برای شوهر، به شرایط و وضعیت مالی زوجه توجهی نمی‌شود. در واقع چه زوجه شاغل و دارای درآمد بوده و یا شغلی نداشته باشد، در هر صورت شوهر باید نفقه وی را بپردازد.
برخی افراد اینگونه تصور می‌کنند که اگر زوجه، ثروتمند باشد، دیگر لزومی برای آن که شوهر نفقه وی را پرداخت کند، نیست و زوجه می‌بایست تامین مخارج زندگی را بر عهده بگیرد. اما این تصور هیچگونه مبنای قانونی نداشته و تعلق گرفتن نفقه زوجه ارتباطی به شرایط مالی زوجه ندارد.
لازم به ذکر است که وضعیت مالی زوجه و این که وی شاغل یا خانه دار، تنها در محاسبه میزان نفقه تاثیرگذار است. مبنای تعیین میزان نفقه زوجه، وضعیت اشتغال وی نیز قرار می‌گیرد. بنابراین میزان نفقه تعلق گرفته به خانمی که شاغل بوده و با خانمی که خانه دار است، متفاوت می‌باشد.
در مورد این موضوع که به زن نفقه تعلق بگیرد، شاغل یا خانه دار بودن او چندان اهمیت خاصی ندارد و همانطور که خانم‌های خانه‌دار به آن‌ها نفقه تعلق می‌گیرد، خانم‌های شاغل نیز مستحق دریافت نفقه می‌باشند.
زن خانه داری که طبیعتا در منزل شوهر سکونت دارد، باید در برابر شوهر خود تمکین اعم از عام و خاص کند. همچنین این موضوع برای زنان شاغل نیز صدق می‌کند.
برخی از آقایان تصور می‌کنند که اگر همسرشان شغل داشته باشد و به نوعی توانایی کافی برای تامین نیاز مالی خود را داشته باشد، دیگر لزومی ندارد که نفقه آن‌ها پرداخت شود.
مشاوره حقوقی پرداخت نفقه فرزند
نفقه فرزندان نیز اهمیت بالایی داشته و به همین منظور در مشاوره حقوقی نفقه به صورت تخصصی به این موضوع پرداخته می‌شود. فرزند نیز از حق نفقه برخوردار است اما شرایط نفقه فرزند با نفقه زن متفاوت است.
قانونا پدر وظیفه دارد که مخارج زندگی همسر و فرزندان خود را تامین کند. اما در صرتی که شرایط برای پرداخت نفقه فرزندان فراهم نباشد، الزام قانونی در این زمینه وجود ندارد.
بر اساس ماده 1199 قانون مدنی، نفقه اولاد بر عهده پدر است. پدر وظیفه دارد که نفقه فرزندان را پرداخت کند اما در صورت فوت او، قانونگذار عنوان می‌کند که نفقه فرزندان توسط اجداد پدری تامین می‌شود. حال در صورت نبود اجداد پدری، مادر در درجه بعدی وظیفه تامین کردن مخارج زندگی فرزندان را دارد.
جدای از موضوع فوت پدر، در صورتی که وی توانایی کافی در تامین نفقه فرزندان نداشته باشد نیز اجداد پدری وظیفه پرداخت نفقه را دارند. بنابراین می‌توان گفت که پدر در صورتی که تمکن مالی نداشته باشد، مکلف به تامین کردن نفقه فرزندان خود نیست اما چنین موضوعی در مورد نفقه زنان مطرح نیست و شوهر حتی اگر توان مالی نداشته باشد نیز باید از عهده پرداخت نفقه همسر خود برآید.
مشاوره حقوقی شرایط پرداخت نفقه بعد از طلاق
سوالات متعددی در مشاوره حقوقی، پیرامون این موضوع مطرح می‌شود که بعد از طلاق نیز به زوجه نفقه تعلق می‌گیرد؟ در جلسات مشاوره به صورت کامل به این موضوع پرداخته می‌شود اما به صورت کلی، می‌توان گفت که موضوع نفقه صرفا ارتباط به دوران رابطه زوجیت دارد و با پایان یافتن این رابطه نیز عملا زوج تکلیفی برای پرداخت نفقه به زن ندارد.
اما این مسئله در مورد طلاق رجعی، شرایط خاص خود را دارد و تا پایان مدت زمان عده طلاق، نفقه به زن تعلق می‌گیرد. در واقع شوهر وظیفه دارد که تا پایان اتمام عده طلاق، مخارج زندگی همسر خود را تامین کند. گفتنی است که در طلاق بائن، به محض این که زوجین از یکدیگر طلاق می‌گیرند، نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد.
با توجه به این که در طلاق رجعی، زوجه می‌تواند در منزل شوهر سکونت داشته باشد و همچنین امکان رجوع زوج تا پایان مدت عده وجود دارد، بر همین اساس، لازم است که پرداخت نفقه در این نوع طلاق تا پایان خاتمه یافتن مدت زمان عده، صورت گیرد. بنابراین اگر زوج در مدت عده از پرداخت نفقه خودداری کند، زوجه می‌تواند بابت نپرداختن نفقه در این مدت زمان نیز از شوهر شکایت کند.
بنابراین در طلاق رجعی مرد موظف است که نفقه این مدت را به وی بپردازد تا مدت عده به پایان برسد. اما در مواردی که طلاق از نوع طلاق بائن است، زن حق نفقه در دوران عده نخواهد داشت.
ارائه مشاوره حقوقی نفقه به صورت تخصصی
نفقه به عنوان موضوع شناخته شده در دعاوی خانواده محسوب می‌شود که همیشه برای آن‌ها مشاوره حقوقی دریافت می‌شود.
خانم‌هایی که قصد دارند به صورت قانونی، نفقه خود را دریافت کنند، اما با شرایط و نحوه آن آشنا نیستند، لازم است که با وکلا متخصص در دعاوی خانواده مشورت بگیرند. به همین منظور برای دریافت خدمات مشاوره حقوقی می‌توانید با سامانه مشاوره حقوقی 24 در ارتباط باشید.
قبل از آن که برای مطالبه نفقه خود اقدام کنید، بهتر است که مشاوره حقوقی بگیرید. مشاوره حقوقی قبل از طرح دعوا نفقه، باعث می‌شود که بتوانید به بهترین شکل ممکن برای مطالبه نفقه خود اقدام کنید. با توجه به این که طرح دعوا نفقه، شرایط خاصی دارد، حتما در این زمینه از مشاوره حقوقی استفاده نمایید.
علاوه بر نحوه طرح دعوا برای دعاوی نفقه، جهت تنظیم اوراق قضایی در این زمینه نیز می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید. در هر صورت برای اخذ مشاوره پیرامون دعاوی نفقه، با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
