خیانت در امانت در قانون ایران جرم محسوب میشود و تحت شرایطی نیز اگر مالی به افراد برای امانت داده شده و منجر به تلف و یا مفقودی آن شود، میتواند جنبه مجرمانه داشته باشد. با توجه به اهمیت موضوع خیانت در امانت، مشاوره حقوقی در مورد آن به صورت تخصصی ارائه میشود.
مشاوره حقوقی خیانت در امانت، در واقع مشاوره حقوقی مرتبط با دعاوی کیفری است. به همین منظور بهتر است که دریافت مشاوره از وکلا و کارشناسانی انجام شود که متخصص در دعاوی کیفری باشند.
خیانت در امانت به عنوان یکی از جرائم علیه موال شناخته میشود. در این جرم، به اموال افراد صدمه و خساراتی وارد میشود و با توجه به این که جرم علیه دارایی و اموال دیگران صورت میگیرد، در دسته بندی جرائم علیه اموال قرار داده میشوند.
شاید برای بسیاری از افراد این موضوع جالب باشد که حتی مالی که به عنوان امانت به دیگران داده میشود، ممکن است که تحت شرایطی نیز چنین رفتاری منجر به جرم شود.
امانت داری جدای ازمسائل قانونی در حوزه مباحث شرعی نیز به آن اشاره شده است. در واقع هر مالی که به فردی امانت داده میشود، فرد امین موظف است که آن را سالم و بدون وجود مشکلی به صاحب آن بازگردارند.
به سبب وجود تخلفات و سوء استفادههایی که از اموالی که به عنوان امانت داده میشود، قانونگذار این رفتارها را مجرمانه در نظر گرفته و به همین سبب در قانون برای آنها نیز مجازات خاصی تعیین شده است. به دلیل آن که برای خیانت در امانت در قانون مجازات تعیین شده است، ارتکاب آنها میتواند جرم محسوب میشود.
این موضوع برگرفته از اصل قانونی بودن جرم و مجازات است و به سبب آن که فعل خیانت در امانت، برای آن در قانون، مجازات خاصی تعیین شده است، این قبیل رفتارها نیز قانونا جرم به شمار میرود.
علاوه بر این، با وجود آن که خیانت در امانت، مخل نظم و شرایط اجتماعی جامعه نیز به شمار میرود، ضروری است که این رفتار در قانون جرم انگاری شود.
در هر صورت اگر مالی را به شخصی امانت داده باشید، اما مال شما تلف شده و یا آسیب جدی به آن وارد شود، میتوانید برای طرح دعوا خیانت در امانت اقدامات لازم را انجام دهید.
به همین منظور در ارتباط با دعاوی خیانت در امانت، اگر به مشاوره حقوقی نیاز دارید، لازم است که از خدمات سامانه مشاوره حقوقی 24 استفاده کنید. برای آشنایی بیشتر با ارائه مشاوره حقوقی خیانت در امانت، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
درباره خیانت در امانت
خیانت در امانت، رفتاری مجرمانه بوده که پیش از پرداختن به بحث مشاوره حقوقی پیرامون آن، بهتر است که با این جرم آشنا شویم. خیانت در امانت، همانطور که از نام آن پیدا است، مالی که به امانت داده شده است، مورد خیانت از طرف فردی که به آن داده شده، صورت میگیرد.
در مال سپرده شده به عنوان امانت، به دلایلی برای مال مشکلاتی به وجود آمده که در هر صورت امکان استفاده مال مانند شرایط اول آن وجود ندارد.
اگر به فرهنگ لغت ایران توجه کنید، امانت به عنوان راستی و درستکاری معنا شده است. بنابراین فردی که امین مال و یا اموال دیگران است، باید درستکاری خود را در این زمینه به اثبات برساند.
حال اگر وظایف مربوط به امانت مال به درستی انجام نشود، منجر به بروز مشکلاتی برای صاحب مال میشود. خیانت در امانت، تشکیل شده از دو اصطلاح ضد یکدیگر است. به بیان دیگر، مفهوم امانت در برابر خیانت قرار گرفته و مفهوم مجرمانه آن نیز تا حدودی از روی معانی آن قابل تشخیص است.
امانت به طور کلی بدین معنا است که مال و یا اموالی برای نگهداری نزد افراد قرار گیرد. در علم حقوقی به اموالی که برای امانت به اشخاصی نیز داده میشود، تحت عنوان مال امانی شناخته میگردد.
مال امانی میتواند کتاب و یا اسناد تجاری رایج در معاملات تجاری باشد. در واقع چکی که صادرکننده به دارنده میدهد، همان چک در حکم مال امانی است. چک که در حکم پول نقد است، برای آن که دارنده بتواند اقدام به وصول آن کند، به منزله مال امانی و به طور کلی مالی که برای امانت داده شده است، میباشد.
با توجه به این که دامنه مربوط به اموال امانی، گسترده بوده و محدودیت خاصی برای آن وجود ندارد، خیانت در مورد این موضوع میتواند جنبه مجرمانه داشته باشد. به همین منظور در قانون ایران، خیانت در امانت رفتاری مجرمانه به شمار میرود.
در جرم خیانت در امانت، موضوعی که بسیار مهم است، این میباشد که باید مالی به افراد دیگر سپرده گردد. در واقع سپرده شدن مال به دیگران لازمه تحقق این جرم بوده و طبیعتا تا زمانی که مالی برای نگهداری و امانت به دیگران سپرده نشود، امکان تعیین مجازات برای چنین عملی وجود نداشته و قادعدتا نمیتوان عمل صورت گرفته را تحت عنوان جرم خیانت در امانت مطرح نمود.
جرم خیانت در امانت چیست؟
همانطور که گفته شد، خیانت در امانت، جرمی است که در دسته بندی جرائم علیه اموال شناخته میشود. با توجه به این که در خیانت در امانت، موضوع اموال مطرح بوده، در این صورت میتوان این جرم را به عنوان جرائم علیه اموال نیز در نظر گرفت.
اموال و دارایی دیگران که به عنوان امانت سپرده میگردد، مورد سوء استفاده قرار گرفته و در این صورت قانونگذار برای آن رفتاری مجرمانه در نظر گرفته است.
به طور کلی قانونگذار، تعریف مشخص و کلی از جرم خیانت در امانت بیان نکرده است اما بر اساس توضیحات و مطالب ارائه شده توسط حقوقدانان میتوان تعریف جامعی را برای این جرم در نظر گرفت. گفتنی است که مصادیق و مواردی که تحت عنوان خیانت در امانت به شمار میروند، در قانون مجازات اسلامی بیان شده است، اما تعریف کلی از این جرم در قانون بیان نشده است.
برای تحقق جرم خیانت در امانت باید گفت که در وهله اول، میبایست مالی برای نگهداری به دیگران سپرده شود. حال با این فرض که مالی به امانت به شخصی داده شده است، در این صورت صاحب مال از وی تقاضا نماید که مال را به او بازگردادند.
در صورتی که فرد متخلف امکان بازگرداندن مال را به دلیل آن که تلف و یا مفقود شده و یا این که هر مشکل دیگری برای آن به وجود آمده باشد نیز میتوان این عمل را تحت عنوان خیانت در امانت در نظر گرفت.
لازم به ذکر است که مفقودی و یا صدمه دیدن مال به همراه عدم امکان استرداد مال نمیتواند به عنوان تنها شروط اصلی این جرم به شمار رود.
بلکه لازم است که برای تحقق آن، شرطی مانند سوء نیست شخص امین نیز وجود داشته باشد. موضوع سوء نیست در ارتکاب خیانت در امانت، به عنوان عنصر روانی این جرم به شمار رفته که در مورد عناصر جرم خیانت در امانت در ادامه به بررسی کلی آن میپردازیم.
لازم به ذکر است که جدای از این که امانت دار با شرط این که برای این عمل، سوء نیت داشته است، اقدام به مفقود مال نموده و یا بدون آن که از صاحب مال اجازه داشته باشد، به نفع خود اقدام به استفاده از مال کند، میتواند در صورت وجود تمام ارکان و شرایط موجود نیز عمل صورت گرفته، جنبه مجرمانه داشته باشد.
در واقع استعمال از مال که همراه با سوء نیست بوده و منجر به آسیب وصدمه به آن باشد، مینواند عنوان مجرمانه خیانت در امانت نیز داشته باشد.
بررسی عناصر جرم خیانت در امانت
هر جرمی برای وقوع و تحقق آن، نیازمند وجود عناصری است که در مورد جرم خیانت در امانت نیز این رویه وجود دارد. سه عنصر مادی، معنوی و قانونی برای تمامی جرائم از جمله جرم خیانت در امانت در نظر گرفته شده که لازم است که هر کدام از ارکان و شرایط آن نیز مورد بررسی قرار گیرد.
عنصر مادی خیانت در امانت
یکی از عناصر اصلی در تمامی جرائم، عنصر مادی است. این عنصر به طور کلی در رابطه با افعال فیزیکی جرم انجام میشود. در واقع نوع رفتار و عملی که مجرم انجام میدهد، مصداق بارز عنصر مادی آن است. عنصر مادی در هر جرم با جرم دیگر متفاوت است و عملا امکان مقایسه آنها وجود ندارد.
حال عنصر مادی جرم خیانت در امانت، همان رفتاری است که به منظور استعمال، تصاحب و با مفقودی مال مورد امانت انجام میشود. در واقع فرد امانت دار اگر مال امانت داده شده را تصاحب کند و یا آن را مورد استفاده به نفع شخصی خود قرار دهد و یا آن را مفقود کند، عنسر مادی جرم تحقق پیدا کرده است.
زمانی که مالی به دیگر برای امانت داده میشود، وی باید تمام تلاش خود را برای حفظ و نگهداری آن انجام دهد. در واقع حفظ و نگهداری مال جز تکالیف اصلی فرد امین محسوب شده و در این صورت هرگونه مشکلی که برای مال به وجود آید، وی مسئولیت خواهد داشت.
البته منظور از شخص امین در این شرایط، فردی که دارای صفت امانت باشد، است و به هر جهت اگر شخصی نمیتواند از مال دیگران نگهداری و امامت کند، نباید چنین مسئولیتی را قبول نماید.
بروز خسارات و مشکلاتی در مال میتواند منجر به مسئول بودن شخص امانت دار شده و چه بسا بتوان علیه آن نیز اقدام به طرح دعوا جرم خیانت در امانت نیز نمود.
البته تنها برای تحقق این جرم، وجود عنصر مادی که همان تصاحب، استعمال و مفقودی مال است، کافی نیست و سایر عناصر آن نیز باید وجود داشته باشد.
بنابراین این که گفته شود فرد امانت دار، مال امانت داده شده را به خوبی نگهداری ننموده و این موضوع منجر به گم شدن آن شود و یا این که از مال استفاده نکند، نمیتوان عنوان مجرمانه خیانت در امانت را برای آن در نظر گرفت.
عنصر معنوی خیانت در امانت
عنصر دیگری که در تمامی جرائم وجود دارد، عنصر معنوی است. علاوه بر وجود عنصر مادی، برای تحقق جرم خیانت در امانت، لازم است که عنصر معنوی این جرم نیز وجود داشته باشد.
جدای از عناصر سه گانه جرم در مورد جرم خیانت در امانت، لازم است که مالی برای نگهداری به شخص دیگر امانت داده شود. هدف از امانت دادن مال به دیگری، نگهداری آن تا زمانی است که مالک برای تحویل مال به آن رجوع کند.
عنصر معنوی جرم خیانت در امانت، در مورد قصد مجرمانه و به نحوی سوء نیست امانت دار برای استعمال و یا مفقودی مال است. فردی که اقدام به استفاده از مال امانت داده شده میکند، باید در این زمینه سوء قصد داشته باشد. به بیان دیگر، هدف امانت دار، ضرر رساندن به مال امانت داده شده است.
به طور کلی در عنصر معنوی که بحث سوء نیت مطرح است، سوء نیت شامل عام و خاص است. سوء نیست عام در ارتباط با ارتکاب فعلی است که از روی عمد صورت گرفته و سوء نیست خاص نیز در مورد ضرر رساندن به دیگر است.
بنابراین سوء نیتی که امانتدار برای تحقق عنصر معنوی جرم دارد، هم به صورت عام بوده که در واقع استعمال و تصاحب مال را عمدا انجام میدهد و هم به شیوه خاص است که با هدف ضرر رساندن انجام میشود.
برای این که جرم خیانت در امانت، تحقق پیدا کند، باید امانت دار برای مرتکب شدن فعل، این قصد را داشته باشد که به صاحب مال، ضرر و زیان وارد کند.
در هر صورت اگر فردی که مال برای امانت به او سپرده شده است، بدون آن که قصد و سوء نیتی داشته و در نهایت عمل او باعث شود که مال مفقود و یا تلف شود، به لحاظ حقوقی، مرتکب جرم نشده و در این صورت در نظر گرفتن عنوان مجرمانه خیانت در امانت امکان پذیر نیست.
عنصر قانونی خیانت در امانت
علاوه بر عنصر مادی و معنوی، به منظور تحقق جرم خیانت در امانت، لازم است که عنصر قانونی نیز وجود داشته باشد. عنصر قانونی در واقع همان بحثی است که جرم مربوطه باید در قانون به آن اشاره شده و همچنین مجازات نیز برای آن تعیین شده باشد. در واقع این موضوع برگرفته از اصل قانونی بودن جرم و مجازات است.
قوانین مختلفی به موضوع خیانت در امانت پرداخته اند اما عنصر قانونی این جرم همان مواد مندرج در قانون مجازات اسلامی است. در این قانون، به طور کلی دو ماده به بررسی جرم خیانت در امانت پرداخته است. ماده 673 و 674 قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات، به جرم خیانت در امانت پرداخته است.
به موجب ماده 674 این قانون، هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشتههایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنابراین بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید، مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.
مباحث رایج در مشاوره حقوقی خیانت در امانت
با توجه به این که خیانت در امانت جرم محسوب میشود، ارائه مشاوره حقوقی در مورد آن در دسته بندی مشاوره دعاوی کیفری قرار میگیرد. در جلسه مشاوره حقوقی آنلاین یا حضوری، به طور کامل موضوع مرتبط با خیانت در امانت مورد بررسی قرار گرفته و به ابعاد حقوقی آن پرداخته میشود.
موضوعاتی که در مشاوره حقوقی خیانت در امانت پرداخته میشود، اختصاصا پیرامون این جرم بوده و اگر سوالاتی در مورد جرائم دیگر داشته باشید، لازم است که برای آن مشاوره حقوقی اختصاصی نیز دریافت کنید.
در هر صورت، موضوعات زیر عمدتا در مشاوره حقوقی خیانت در امانت مطرح میشود:
- شرایط تحقق جرم خیانت در امانت
- مجازات تعیین شده برای جرم خیانت در امانت
- تاثیر قانون کاهش حبس تعزیری در مورد خیانت در امانت
- خیانت در امانت کارت بانکی
- نحوه اثبات خیانت در امانت
- نحوه طرح دعوا خیانت در امانت
- مدارک لازم برای طرح دعوا خیانت در امانت
این موارد به طور رایج در جلسات مشاوره حقوقی مرتبط با جرم خیانت در امانت، مطرح میشود. تمامی این سوالات و موضوعات مربوطه به صورت تخصصی مورد بحث در جلسه مشاوره قرار میگیرند.
در هر صورت تمامی موضوع و مسائی که مرتبط با جرم خیانت در امانت است، توسط وکلا متخصص در دعاوی کیفری پاسخ داده میشود. اما با توجه به اهمیت هر کدام از موضوعات مزبور، در ادامه چند نمونه از آنها را بررسی خواهیم کرد.
مشاوره حقوقی خیانت در امانت از طریق سوء استفاده سفید امضا و مهر
یکی از موضوعاتی که مرتبط با جرم خیانت در امانت بوده و برای آن به صورت تخصصی مشاوره حقوقی ارائه میشود، خیانت در امانت به واسطه سوء استفاده از سفید امضا و سفید مهر است.
طبق ماده 673 قانون مجازات اسلامی در باب تعزیرات، هرکس از سفید مُهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید، مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.
سفید مهر در واقع به برگهای است که هیچگونه نوشته در آن وجود نداشته و شخصی آن را امضا و مهر نموده و به جهت یادداشت توافقات بین طرفین در برگه به او تحویل میدهد. حال اگر تحویل گیرنده از امضا و مهر درج شده در برگه سوء استفاده نماید، طبق قانون مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.
مشاوره حقوقی خیانت در امانت پیرامون سوء استفاده از اموال امانی
علاوه بر این که خیانت در امانت از طریق سوء استفاده سفید مهر و یا امضا انجام میشود، استفاده از اموال امانی نیز میتواند مشمول جرم خیانت در امانت قرار گیرد. این موضوع در ماده 674 قانون مجازات اسلامی به آن اشاره شده است.
طبق این ماده، اموالی که به عنوان اموال امانی شناخته میشوند، در صورت سوء استفاده از امانت این اموال میتواند به عنوان جرم خیانت در امانت نیز شناخته میشود.
در واقع هر نوع مالی اعم از منقول و غیر منقول که به عنوان امانت به شخصی سپرده شود، در صورت سوء استفاده از این اموال، شخص امانت دار مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.
مشاوره حقوقی خیانت در امانت در مورد اموال دولتی
از دیگر سوالات رایج و مهم در خصوص مشاوره حقوقی خیانت در امانت، میتوان به خیانت در امانت در اموال و اسناد دولتی نیز اشاره نمود.
در واقع ممکن این سوال شود که کارمندان ارگانهای دولتی در صورتی که اموال و یا اسنادی برای امانت به آنها داده شود، اگر از آنها سوء استفاده نماید، آیا مرتکب خیانت در امانت شده است؟
به طور کلی میتوان گفت که حتی سوء استفاده کارمندان دولتی از اسناد امانت داده شده به آنها میتواند مصداق بارز جرم خیانت در امانت باشد.
بر اساس ماده 598 قانون مجازات اسلامی، هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمانها دولتی، وجوه نقدی، مطالبات، حوالجات، سهام و سایر اسناد و اوراق بهادار یا سایر اموال متعلق به هر یک از سازمانها و موسسات فوق الذکر یا اشخاصی که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده است را مورد استفاده غیر مجاز قرار دهد، بدون آن که قصد تملک آنها را به نفع خود یا دیگری داشته باشد، متصرف غیرقانونی محسوب شده است.
مشاوره حقوقی مجازات جرم خیانت در امانت
در خصوص میزان مجازات تعیین شده در قانون برای جرم خیانت در امانت نیز مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری به صورت تخصصی ارائه میشود.
با توجه به این که مصادیق مختلفی برای خیانت در امانت وجود دارد، میزان مجازات آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. اما به طور کلی مجازاتی که میتوان برای جرم خیانت در امانت در نظر گرفت، همان مجازاتی است که در مواد 673 و 674 قانون مجازات اسلامی به آن اشاره شده است.
گفتنی است که با اعمال قانون کاهش حبس تعزیری، مجازات این جرم تغییراتی پیدا کرد. در واقع مجازاتی که تا پیش از تصویب این قانون، تعیین شده بود، دستخوش تغییر شد و مدت مجازات حبس با تصویب قانون جدید کاهش پیدا کرد. در قانون قبلی، مجازات حبس برای جرم خیانت در امانت، بین 6 ماه تا سه سال عنوان شده بود که با تصویب قانون جدید، مجازات این جرم به نصف کاهش پیدا کرد.
بنابراین مجازات جرم خیانت در امانت طبق قانون کاهش حبس تعزیری، در حال حاضر از سه ماه تا یک سال و نیم میباشد. همچنین تغییر دیگری که در جرم خیانت در امانت به وجود آمد، تغییر حالت جرم از غیر قابل گذشت بودن به قابل گذشت بودن آن نیز است.
چگونه مشاوره حقوقی خیانت در امانت به صورت تخصصی دریافت کنیم؟
خیانت در امانت به عنوان یکی از جرایم شناخته شده در قانون، شرایط خاصی برای تحقق و اعمال مجازات برای آن دارد.
در صورتی که مالی را به فردی امانت دااده باشید و مال شما مفقود و یا مورد استعمال قرار گرفت، در صورت وجود ارکان قانونی جرم خیانت در امانت میتوانید برای طرح دعوا اقدامات لازم را انجام دهید.
پیش از آن که اقدامی را در راستای ثبت شکایت خیانت در امانت، انجام دهید، به شما توصیه میشود که از خدمات مشاوره حقوقی سامانه مشاوره حقوقی 24 استفاده نمایید. جهت دریافت مشاوره با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
